Тергов фаолиятида рақамли криминалистика усулларини қўллаш масалаларига оид тренинг

Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академиясида Бош прокуратураси ҳузуридаги Мажбурий ижро бюроси, Миллий гвардия, Божхона қўмитаси суриштирувчилари учун “Тергов ҳаракатларини ўтказишда рақамли криминалистиканинг замонавий усулларидан фойдаланиш” мавзусида тренинг машғулотлари ташкил этилди.

Уч кунлик тренинг дастури ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар терговчиларининг  рақамли криминалистика асосий тушунча ва йўналишлари, рақамли далилларнинг қайд этишнинг криминалистик усуллари, рақамли ахборот ташувчи қурилмаларнинг нусхасини яратиш ва хешлаш, тармоқ криминалистикаси, мобил қурилмалар криминалистикаси (Mobile Forensic) каби йўналишларда билим ва малакаларини оширишга қаратилган.

Тергов учун аҳамиятли маълумотларни очиқ манбалар орқали аниқлаш ва тўплаш (OSINT), процессуал ҳаракатларни хорижий давлат ҳудудида бажариш тўғрисида сўров юбориш, Интернет ижтимоий тармоқларидаги (Facebook, WhatsApp, Instagram, Telegram) маълумотларни тиклаш ва олиш масалаларида  атрофлича кўриб чиқилди.

Малакали экспертлар томонидан шунингдек  “Экспет плюс” дастурий таъминоти ёрдамида мобил қурилмаларни хотирасида бўлган рақамли маълумотларни кўздан кечириш, тиклаш ва таҳлил қилиш амалиёти, блокчейн ва крипто-активлар турлари, уларнинг хусусиятлари ҳамда крипто-активлар майнинги,  булутли хотирада сақланаётган маълумотларни аниқлаш ва олиш, Интернет тармоғининг яширин сегменти (Darknet)ни ўрганиш бўйича назарий ва амалий машғулотлар олиб борилди.

Тадбир давомида тингловчилар очиқ манбалардан иш учун аҳамиятга эга рақамли маълумотлар (расм, видео ва бошқалар)ни қидиришда эътибор бериладиган жиҳатлар ҳамда методлар, хронолокация, геофазовий қидириш воситалари (Google Map, Yandex Map, Google Earth Pro) ҳақидаги маълумотлар билан таништирилди.

Шунингдек, рақамли маълумотлар ёки файлларнинг яхлитлигини текшириш, метамаълумотлар орқали объектни яратиш, тарқатиш ва ўзгартириш ҳолатларини ҳамда у билан боғлиқ геомаълумотларни аниқлаш бўйича тушунтиришлар берилди.

Амалий машғулотлар доирасида терговчилар мобил қурилмалардан маълумотларни ажратиб олиш, текшириш ва тиклаш учун махсус дастурлардан фойдаланиш бўйича кўникмаларни ривожлантирдилар.

Машғулот давомида тинловчилар крипто-активлар ва крипто-ҳамёнларнинг хусусиятлари ва крипто-активларни хатлаш каби масалалар муҳокама қилинди. Шунингдек, маълумотларнинг тақсимланган реестри (блокчейн) таҳлили, махсус қидирув тизимлари ёрдамида крипто-активлар оқимини кузатишда алоҳида этибор бериладиган ҳолатлар муҳокама қилинди.

Тадбир якунида олинган билимлардан фойдаланиш бўйича тавсиялар берилди ҳамда иштирокчилар сертификатлар билан тақдирланишди. –