Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Рақамли криминалистика соҳасида илмий-тадқиқот фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди

Ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда содир этилган жиноятларга қарши курашиш самарадорлигини ошириш, шунингдек, уларни аниқлаш ва тергов қилиш услубларини такомиллаштиришга қаратилган рақамли криминалистика соҳасида илмий-тадқиқот фаолиятини ташкил этиш мақсадида Ўзбекистон Республикаси Президентининг “Рақамли криминалистика соҳасида илмий-тадқиқот фаолиятини ташкил этиш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарори қабул қилинди.

Мазкур қарор билан Ўзбекистон Республикаси Ҳуқуқни муҳофаза қилиш академияси негизида Рақамли криминалистика илмий-тадқиқот институти ташкил этилиб, мазкур институт рақамли криминалистика соҳасида инновацион тадқиқот ва ишланмалар марказига айланиши назарда тутилган.

Қарорнинг асосий жиҳатлари:

1. Институтга рақамли криминалистика соҳасида суд-тиббий экспертиза ва тадқиқотлар ўтказиш ваколатини бериш;
2. Кибержиноятларни тергов қилиш жараёнларига замонавий технологияларни жорий этиш. Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари фаолияти самарадорлигини оширишда “катта ҳажмли маълумотлар” (Big Data) таҳлили, сунъий интеллект ва бошқа илғор технологиялардан фойдаланишга алоҳида эътибор қаратиш;
3. Ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органларга жиноятларнинг рақамли изларини аниқлаш, олиб қўйиш, сақлаш ва тадқиқ этишда амалий ёрдам кўрсатиш;
4. 4. Рақамли криминалистика бўйича суд экспертизаларини ўтказиш усулларини ишлаб чиқиш ва такомиллаштириш;
5. Крипто-активлар ва блокчейн технологияларидан фойдаланган ҳолда содир этилган жиноятларни аниқлаш ва тергов қилиш усулларини ишлаб чиқиш;
6. Рақамли криминалистика соҳасида юқори малакали кадрлар тайёрлаш;
7. Кибержиноятчиликка қарши курашиш соҳасида халқаро илмий-техникавий ҳамкорликни кенгайтириш.

Қарорда “Рақамли далилларнинг ягона реестри” – идоралараро автоматлаштирилган тизимни яратишга алоҳида эътибор қаратилган.

Реестр рақамли далилларни, жумладан фотосуратлар, видео ва аудио ёзувлар, электрон ҳамёнлар ҳақидаги маълумотлар, крипто-активлар манзиллари, IP-манзиллар ва жиноятларнинг бошқа рақамли изларини тўплаш, қайд этиш, сақлаш ва таҳлил қилиш учун мўлжалланган. Реестрнинг жорий этилиши кибержиноятларни тергов қилиш самарадорлигини оширади ва рақамли далилларнинг ишончли сақланишини таъминлайди.

Мазкур қарорнинг ўзига хослиги унинг ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда содир этилган жиноятларни, шу жумладан крипто-активлар ва блокчейн технологиялари соҳасидаги жиноятларни аниқлаш ва тергов қилиш жараёнларини модернизация қилишга комплекс ёндашувидадир.

Қарорда белгиланган вазифаларни амалга ошириш ахборот-коммуникация технологияларидан фойдаланган ҳолда содир этилган жиноятлар учун жавобгарликнинг муқаррарлиги тамойилини таъминлашга, кибержиноятларга қарши курашиш соҳасида ҳуқуқни муҳофаза қилувчи органлар фаолияти самарадорлигини оширишга, шунингдек рақамли маконда фуқароларнинг ҳуқуқлари, эркинликлари ва қонуний манфаатларини ҳимоя қилишнинг қўшимча кафолатларини яратишга қаратилган.