“Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim to'g'risida”gi nizomning 38-bandida falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasi uchun mustaqil izlanuvchilikka quyidagilar rasmiylashtiriladi:
Fan doktori (DSc) ilmiy darajasi uchun mustaqil izlanuvchilikka fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) yoki ularga tenglashtirilgan xorijiy mamlakatlarda olingan diplomga ega bo'lgan, belgilangan tartibda talablarga muvofiq ilmiy daraja olganidan so'ng salmoqli ilmiy yutuqlarga erishgan shaxslar rasmiylashtiriladi.
Akademiya har yili 1 sentyabrdan kechikmasdan ommaviy axborot vositalarida qabul kvotalariga muvofiq hujjatlarni qabul qilish muddatlarini, talab qilinadigan hujjatlar, topshiriladigan imtihonlar ro'yxatini va qabul kvotasi miqdorini ko'rsatgan holda tayanch doktorantura va doktoranturada o'qish uchun, shuningdek mustaqil izlanuvchilik institutiga talabgorlarning hujjatlarini qabul qilish to'g'risida e'lon beradi.
Hujjatlar Akademiya qabul komissiyasi tomonidan 15 sentyabrdan 15 oktyabrgacha bo'lgan davrda qabul qilinadi.
Tayanch doktoranturada o'qishga talabgorlar Akademiyaga quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar:
O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Davlat stipendiyasi sohiblari tegishli hujjat nusxasini taqdim etadilar.
Mustaqil izlanuvchilikka talabgor quyidagi hujjatlarni ilova qilgan holda ariza bilan Akademiyaga murojaat qiladi:
Akademiyada uning boshlig'i raisligida qabul komissiyasi tuziladi. Qabul komissiyasi a'zolari Akademiya boshlig'i tomonidan tegishli (12.00.07) ixtisoslik bo'yicha yetakchi olimlar orasidan tayinlanadi.
Ixtisoslik bo'yicha imtihonlarni topshirishda qabul komissiyasi tarkibida kamida bitta fan doktori yoki professor bo'lishi zarur, komissiyaning qolgan a'zolari fan nomzodlari yoki falsafa doktorlari (PhD) bo'lishi mumkin.
Tayanch doktoranturada o'qish uchun talabgorlar mutaxassislik va chet tili (ta'limning oldingi darajalarida o'rganilgan xorijiy til) bo'yicha kirish imtihonlari topshiradilar. Talabgorlarda IELTS (o'rtacha balli kamida 5,5), TOEFL (RVT) (567 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (iBT) (87 balldan kam bo'lmagan), CEFR (V2 darajadan past bo'lmagan) bo'yicha tasdiqlovchi amaldagi xalqaro malaka sertifikatlari mavjud bo'lganda chet tilidan topshiriladigan imtihonlardan ozod etiladi.
Kirish imtihonlari savollari Akademiyaning qabul komissiyasi tomonidan mutaxassislikning mohiyatidan kelib chiqib tuziladi va Akademiya kengashi tomonidan tasdiqlanadi.
Tayanch doktoranturaga kiruvchi talabgorlarning kirish imtihonlari ajratilgan qabul kvotasidan kelib chiqib, Akademiyaning qabul komissiyasi tomonidan 30 noyabrgacha bo'lgan muddatda qabul qilinganlardan tanlanadi.
Bir necha talabgorlarning doktoranturaga suhbat natijalari bo'yicha ular to'plagan yakuniy ballari teng bo'lgan taqdirda quyidagi talabgorlarga ustunlik beriladi:
Mustaqil izlanuvchilikka talabgorlarni tanlab olish har yili 30 noyabrgacha bo'lgan muddatda ixtisoslik bo'yicha suhbat natijalari va Akademiya qabul komissiyasining xulosasi bo'yicha amalga oshiriladi. Suhbat natijalari Akademiya Kengashining qarori bilan tasdiqlanadi. Shu bilan birga, Akademiya Kengashi qarorida mustaqil izlanuvchilarning dissertatsiya mavzulari tasdiqlanadi.
Tayanch doktorantlar bo'yicha:
Qabul komissiyasi tayanch doktoranturada ta'lim oluvchilarning kirish imtihonlari natijalarini majlis protokoli bilan rasmiylashtiradi va 5 kun muddatda Akademiya Kengashiga tasdiqlash uchun kiritadi.
Shu bilan birga, Akademiya Kengashi qarorida tayanch doktoranturaga qabul qilinganlarning doktorlik dissertatsiyasi mavzulari tasdiqlanadi.
Tayanch doktoranturaga o'qishga qabul qilish Akademiya boshlig'ining buyrug'i bilan har yili 5 dekabrgacha amalga oshiriladi.
Bunda tayanch doktoranturada ta'lim olish keyingi yilning 1 yanvaridan boshlanadi.
O'qishga qabul qilish to'g'risidagi buyruqda ilmiy rahbarlar ham belgilanadi.
Mustaqil izlanuvchilar bo'yicha:
Talabgorlar Akademiya boshlig'ining har yili 5 dekabrgacha e'lon qilinadigan buyrug'i bilan keyingi yilga mustaqil izlanuvchilikka rasmiylashtiriladilar.
Buyruqda, shuningdek mustaqil izlanuvchilarning ilmiy rahbarlari va ilmiy konsultantlari (konsultant bo'lgan taqdirda) belgilanadi.
Ilmiy unvoni bo'lgan fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) bir vaqtning o'zida faqat 1 nafar tayanch doktorantga va mustaqil izlanuvchiga ilmiy rahbar etib biriktirilishi mumkin.
Xorijiy fuqarolarga yoki fuqaroligi bo'lmagan izlanuvchilarga o'rnatilgan me'yordan ortiq ilmiy rahbar yoki konsultantlar tayinlanishi mumkin.
Tayanch doktoranturada o'qishga qabul qilinganlar, ularning tasdiqlangan mavzulari va ilmiy rahbarlari to'g'risidagi ma'lumot:
Akademiya tomonidan – O'zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasiga har yili 10 dekabrgacha;
O'zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tomonidan - har yili joriy yilning 15 dekabrigacha O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi va Oliy attestatsiya komissiyasi (OAK)ga taqdim etiladi.
Tasdiqlangan dissertatsiya mavzulari, ilmiy rahbar to'g'risidagi ma'lumot O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligining ma'lumotlar bazasiga kiritiladi, shuningdek OAKda ro'yxatga olinadi va “OAK Byulleteni” jurnalida chop etiladi.
Ha, umumiy ish stajiga qo'shiladi.
dissertatsiya — muallif tomonidan shaxsan olib borilgan, tadqiqot mohiyati tegishli talablarga javob bergan, tugallangan va mazmunan yaxlit ilmiy ish sifatida ilmiy yangiligi va amaliy natijalari tizimli ravishda asoslab berilgan qo'lyozma huquqiga ega bo'lgan ilmiy asar;
dissertatsiya avtoreferati — dissertatsiya tadqiqoti yuzasidan umumiy ma'lumotlar keltirilib, ishning ilmiy yangiligi va amaliy natijalari tizimli ravishda umumlashtirilgan holda qisqacha bayon qilingan, nashr etilgan ishlar yuzasidan ma'lumotlar berilgan va belgilangan talablar asosida rasmiylashtirilgan qo'lyozma huquqiga ega bo'lgan ilmiy asar;
dissertatsiya bajarilgan muassasa — oliy ta'lim yoki ilmiy-tadqiqot muassasasi kengashi qarori bilan dissertatsiya mavzusi bo'yicha tadqiqot olib borish uchun mas'ul muassasa sifatida tasdiqlanib, «OAK Byulleteni» jurnalida e'lon qilingan muassasa.
Falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun dissertatsiya tadqiqotlarini olib borayotgan izlanuvchilar quyidagilardan malakaviy imtihonlarni topshiradi:
ixtisoslik (dissertatsiya mavzusiga muvofiq);
chet tili (ingliz, frantsuz yoki nemis tili). Dissertatsiyani bajarish uchun boshqa chet tilini bilish talab qilinadigan hollarda, chet tilidan malakaviy imtihon ish bajarilayotgan muassasaning taqdimnomasi asosida OAK bilan kelishilgan holda taqdimnomada ko'rsatilgan chet tilidan topshiriladi.
IELTS (o'rtacha 5,5 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (RVT) (567 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (iBT) (87 balldan kam bo'lmagan) hamda kamida V2 darajasidagi CEFR, Test DaF (Test Deutsch als Fremdsprache fur auslandische Studienbewerber), GOETNE-ZERTIFIKAT, DALF (Diplome approfondi de langue francaise) va Davlat test markazining malakaviy sertifikatga ega bo'lgan izlanuvchilar mazkur hujjatlarning amal qilish muddati davomida chet tili bo'yicha malakaviy imtihonni topshirishdan ozod etiladi.
Chet tili (ingliz, fransuz yoki nemis tili) bo'yicha malakaviy imtihonlar esa, yetakchi oliy ta'lim va ilmiy-tadqiqot muassasalari tomonidan har 3-4 yilda (zarurat bo'lganda qisqaroq muddatda) ishlab chiqilgan, tasdiqlangan hamda OAK tomonidan ma'qullangan dasturlar asosida topshiriladi.