Ilmiy faoliyat

Ilmiy faoliyat

O'zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2017 yil 22 maydagi “Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim tizimini yanada takomillashtirish to'g'risida”gi 304-sonli qarori bilan tasdiqlangan “Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim to'g'risida”gi nizomning 16-bandida tayanch doktoranturaga (PhD) qabul qilinadigan shaxslar uchun talablar belgilangan. Unga ko'ra:
  • magistr darajasiga yoxud klinik ordinaturani tugatgan (tibbiyot fanlari uchun), oliy ma'lumot to'g'risidagi diplom (mutaxassislik dasturlari bo'yicha) ega bo'lganlar;
  • falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun dissertatsiya tadqiqoti asosini tashkil qilishi mumkin bo'lgan ilmiy natijalar, shu jumladan ilmiy jurnallarda chop etilgan kamida 1 ta maqola hamda tegishli yo'nalishlar bo'yicha 2 tadan kam bo'lmagan ilmiy ishlar to'plamlariga kiritilgan ma'ruza tezislariga ega bo'lganlar qabul qilinadi.

“Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim to'g'risida”gi nizomning 38-bandida falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasi uchun mustaqil izlanuvchilikka quyidagilar rasmiylashtiriladi:

  • magistr yoki klinik ordinatura (tibbiyot fanlari uchun) diplomi yoki oliy ma'lumot to'g'risidagi (ixtisoslik bo'yicha) diplomga ega bo'lganlar;
  • belgilangan ilmiy maqolalariga ega bo'lganlar;
  • Falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun mustaqil izlanuvchilikka 2 yildan kam bo'lmagan ilmiy-pedagogik stajga yoki aniq ilmiy yutuqqa (ixtiroga patent yoki mualliflik guvohnomasi) ega bo'lganlar.

Fan doktori (DSc) ilmiy darajasi uchun mustaqil izlanuvchilikka fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) yoki ularga tenglashtirilgan xorijiy mamlakatlarda olingan diplomga ega bo'lgan, belgilangan tartibda talablarga muvofiq ilmiy daraja olganidan so'ng salmoqli ilmiy yutuqlarga erishgan shaxslar rasmiylashtiriladi.

 

Akademiya har yili 1 sentyabrdan kechikmasdan ommaviy axborot vositalarida qabul kvotalariga muvofiq hujjatlarni qabul qilish muddatlarini, talab qilinadigan hujjatlar, topshiriladigan imtihonlar ro'yxatini va qabul kvotasi miqdorini ko'rsatgan holda tayanch doktorantura va doktoranturada o'qish uchun, shuningdek mustaqil izlanuvchilik institutiga talabgorlarning hujjatlarini qabul qilish to'g'risida e'lon beradi.

Hujjatlar Akademiya qabul komissiyasi tomonidan 15 sentyabrdan 15 oktyabrgacha bo'lgan davrda qabul qilinadi.

 

Tayanch doktoranturada o'qishga talabgorlar Akademiyaga quyidagi hujjatlarni taqdim etadilar:

  • ariza;
  • qisqacha biografik ma'lumotnoma;
  • mehnat daftarchasining belgilangan tartibda tasdiqlangan nusxasi (ishlayotgan talabgorlar uchun);
  • oliy ta'lim muassasasi magistraturasi diplomi, oliy ma'lumot (mutaxassislik dasturlari bo'yicha) to'g'risidagi diplom nusxasi;
  • nashr etilgan ilmiy ishlar ro'yxati, shuningdek ularning nusxalari.

O'zbekiston Respublikasi Prezidenti Davlat stipendiyasi sohiblari tegishli hujjat nusxasini taqdim etadilar.

Mustaqil izlanuvchilikka talabgor quyidagi hujjatlarni ilova qilgan holda ariza bilan Akademiyaga murojaat qiladi:

  • qisqacha biografik ma'lumotnoma;
  • falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun mustaqil izlanuvchi sifatida rasmiylashtirish uchun magistrlik yoki oliy ma'lumot (mutaxassislik dasturi bo'yicha) to'g'risidagi diplom nusxasi;
  • mehnat daftarchasining belgilangan tartibda tasdiqlangan nusxasi;
  • ilmiy ishlar ro'yxati va ularning nusxasi;
  • fan doktori (DSc) ilmiy darajasini olish uchun mustaqil izlanuvchi sifatida rasmiylashtirish uchun fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) diplomi yoki xorijda olingan unga tenglashtirilgan boshqa ilmiy darajalar diplomi nusxasi;
  • ish joyidan tavsifnoma.
 

Akademiyada uning boshlig'i raisligida qabul komissiyasi tuziladi. Qabul komissiyasi a'zolari Akademiya boshlig'i tomonidan tegishli (12.00.07) ixtisoslik bo'yicha yetakchi olimlar orasidan tayinlanadi.

Ixtisoslik bo'yicha imtihonlarni topshirishda qabul komissiyasi tarkibida kamida bitta fan doktori yoki professor bo'lishi zarur, komissiyaning qolgan a'zolari fan nomzodlari yoki falsafa doktorlari (PhD) bo'lishi mumkin.

 

Tayanch doktoranturada o'qish uchun talabgorlar mutaxassislik va chet tili (ta'limning oldingi darajalarida o'rganilgan xorijiy til) bo'yicha kirish imtihonlari topshiradilar. Talabgorlarda IELTS (o'rtacha balli kamida 5,5), TOEFL (RVT) (567 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (iBT) (87 balldan kam bo'lmagan), CEFR (V2 darajadan past bo'lmagan) bo'yicha tasdiqlovchi amaldagi xalqaro malaka sertifikatlari mavjud bo'lganda chet tilidan topshiriladigan imtihonlardan ozod etiladi.

Kirish imtihonlari savollari Akademiyaning qabul komissiyasi tomonidan mutaxassislikning mohiyatidan kelib chiqib tuziladi va Akademiya kengashi tomonidan tasdiqlanadi.

Tayanch doktoranturaga kiruvchi talabgorlarning kirish imtihonlari ajratilgan qabul kvotasidan kelib chiqib, Akademiyaning qabul komissiyasi tomonidan 30 noyabrgacha bo'lgan muddatda qabul qilinganlardan tanlanadi.

Bir necha talabgorlarning tayanch doktoranturaga kirish imtihonlari bo'yicha ular to'plagan yakuniy ballari teng bo'lgan taqdirda quyidagi talabgorlarga ustunlik beriladi:
  • O'zbekiston Respublikasi Prezidentining Davlat stipendiyalari sohiblari;
  • magistraturani a'lo baholar bilan tamomlaganlar;
  • mualliflik guvohnomalari va patentga ega bo'lganlar.

Bir necha talabgorlarning doktoranturaga suhbat natijalari bo'yicha ular to'plagan yakuniy ballari teng bo'lgan taqdirda quyidagi talabgorlarga ustunlik beriladi:

  • 5 yildan ortiq ilmiy-pedagogik stajga ega bo'lganlar;
  • mualliflik guvohnomalari va patentga ega bo'lganlar;
  • monografiya (ijtimoiy-gumanitar fanlar uchun), talabgorning dissertatsiya mavzusi bo'yicha OAK ro'yxatiga muvofiq ilmiy jurnallarda, shu jumladan xorijiy jurnallarda chop etilgan soni bo'yicha (boshqa talabgorlarga nisbatan) ko'p miqdorda ilmiy maqolaga ega bo'lganlar;
  • dissertatsiya tadqiqoti hajmining 50 foizdan ko'p qismini bajarganlar.
 

Mustaqil izlanuvchilikka talabgorlarni tanlab olish har yili 30 noyabrgacha bo'lgan muddatda ixtisoslik bo'yicha suhbat natijalari va Akademiya qabul komissiyasining xulosasi bo'yicha amalga oshiriladi. Suhbat natijalari Akademiya Kengashining qarori bilan tasdiqlanadi. Shu bilan birga, Akademiya Kengashi qarorida mustaqil izlanuvchilarning dissertatsiya mavzulari tasdiqlanadi.

 
 

Tayanch doktorantlar bo'yicha:

Qabul komissiyasi tayanch doktoranturada ta'lim oluvchilarning kirish imtihonlari natijalarini majlis protokoli bilan rasmiylashtiradi va 5 kun muddatda Akademiya Kengashiga tasdiqlash uchun kiritadi.

Shu bilan birga, Akademiya Kengashi qarorida tayanch doktoranturaga qabul qilinganlarning doktorlik dissertatsiyasi mavzulari tasdiqlanadi.

Tayanch doktoranturaga o'qishga qabul qilish Akademiya boshlig'ining buyrug'i bilan har yili 5 dekabrgacha amalga oshiriladi.

Bunda tayanch doktoranturada ta'lim olish keyingi yilning 1 yanvaridan boshlanadi.

O'qishga qabul qilish to'g'risidagi buyruqda ilmiy rahbarlar ham belgilanadi.

Mustaqil izlanuvchilar bo'yicha:

Talabgorlar Akademiya boshlig'ining har yili 5 dekabrgacha e'lon qilinadigan buyrug'i bilan keyingi yilga mustaqil izlanuvchilikka rasmiylashtiriladilar.

Buyruqda, shuningdek mustaqil izlanuvchilarning ilmiy rahbarlari va ilmiy konsultantlari (konsultant bo'lgan taqdirda) belgilanadi.

Fan doktori bir vaqtning o'zida 3 tadan ko'p bo'lmagan izlanuvchilarga ilmiy rahbar va maslahatchi bo'lishi mumkin.

Ilmiy unvoni bo'lgan fan nomzodi yoki falsafa doktori (PhD) bir vaqtning o'zida faqat 1 nafar tayanch doktorantga va mustaqil izlanuvchiga ilmiy rahbar etib biriktirilishi mumkin.

Xorijiy fuqarolarga yoki fuqaroligi bo'lmagan izlanuvchilarga o'rnatilgan me'yordan ortiq ilmiy rahbar yoki konsultantlar tayinlanishi mumkin.

 

Tayanch doktoranturada o'qishga qabul qilinganlar, ularning tasdiqlangan mavzulari va ilmiy rahbarlari to'g'risidagi ma'lumot:

Akademiya tomonidan – O'zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasiga har yili 10 dekabrgacha;

O'zbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasi tomonidan - har yili joriy yilning 15 dekabrigacha O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligi va Oliy attestatsiya komissiyasi (OAK)ga taqdim etiladi.

Tasdiqlangan dissertatsiya mavzulari, ilmiy rahbar to'g'risidagi ma'lumot O'zbekiston Respublikasi Innovatsion rivojlanish vazirligining ma'lumotlar bazasiga kiritiladi, shuningdek OAKda ro'yxatga olinadi va “OAK Byulleteni” jurnalida chop etiladi.

Bir necha oliy ta'lim muassasasi yoki ilmiy ta'lim muassasasida bir vaqtning o'zida mustaqil izlanuvchilikka yo'l qo'yilmaydi.
Oliy o'quv yurtidan keyingi ta'lim institutlarida o'qish uch yilgacha davom etadi.
O'qishga qabul qilingan sanadan boshlab tayanch doktoranturada - tahsil oluvchi shaxslarga stajyor-tadqiqotchi lavozim maoshining bazaviy miqdoriga tenglashtirilgan miqdorda stipendiya to'lanadi.
 

Ha, umumiy ish stajiga qo'shiladi.

izlanuvchi — falsafa doktori (PhD) yoki fan doktori (DSc) ilmiy darajasini olish uchun doktorlik dissertatsiyasini tayyorlayotgan shaxs;

dissertatsiya — muallif tomonidan shaxsan olib borilgan, tadqiqot mohiyati tegishli talablarga javob bergan, tugallangan va mazmunan yaxlit ilmiy ish sifatida ilmiy yangiligi va amaliy natijalari tizimli ravishda asoslab berilgan qo'lyozma huquqiga ega bo'lgan ilmiy asar;

dissertatsiya avtoreferati — dissertatsiya tadqiqoti yuzasidan umumiy ma'lumotlar keltirilib, ishning ilmiy yangiligi va amaliy natijalari tizimli ravishda umumlashtirilgan holda qisqacha bayon qilingan, nashr etilgan ishlar yuzasidan ma'lumotlar berilgan va belgilangan talablar asosida rasmiylashtirilgan qo'lyozma huquqiga ega bo'lgan ilmiy asar;

dissertatsiya bajarilgan muassasa — oliy ta'lim yoki ilmiy-tadqiqot muassasasi kengashi qarori bilan dissertatsiya mavzusi bo'yicha tadqiqot olib borish uchun mas'ul muassasa sifatida tasdiqlanib, «OAK Byulleteni» jurnalida e'lon qilingan muassasa.

 
Dissertatsiyani rasmiylashtirish va uni himoya qilish izlanuvchining xohishiga qarab:
  • o'zbek tilida;
  • rus tilida;
  • qoraqalpoq tilida;
  • ingliz tilida;
  • OAK bilan kelishilgan holda boshqa tilda amalga oshiriladi.
  • talabgor;
  • ilmiy rahbar yoki ilmiy maslahatchi;
  • dissertatsiya bajarilgan muassasa;
  • ilmiy kengash.
 

Falsafa doktori (PhD) ilmiy darajasini olish uchun dissertatsiya tadqiqotlarini olib borayotgan izlanuvchilar quyidagilardan malakaviy imtihonlarni topshiradi:

ixtisoslik (dissertatsiya mavzusiga muvofiq);

chet tili (ingliz, frantsuz yoki nemis tili). Dissertatsiyani bajarish uchun boshqa chet tilini bilish talab qilinadigan hollarda, chet tilidan malakaviy imtihon ish bajarilayotgan muassasaning taqdimnomasi asosida OAK bilan kelishilgan holda taqdimnomada ko'rsatilgan chet tilidan topshiriladi.

 

IELTS (o'rtacha 5,5 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (RVT) (567 balldan kam bo'lmagan), TOEFL (iBT) (87 balldan kam bo'lmagan) hamda kamida V2 darajasidagi CEFR, Test DaF (Test Deutsch als Fremdsprache fur auslandische Studienbewerber), GOETNE-ZERTIFIKAT, DALF (Diplome approfondi de langue francaise) va Davlat test markazining malakaviy sertifikatga ega bo'lgan izlanuvchilar mazkur hujjatlarning amal qilish muddati davomida chet tili bo'yicha malakaviy imtihonni topshirishdan ozod etiladi.

Ixtisoslik bo'yicha malakaviy imtihonlar huzurida ilmiy darajalar beruvchi Ilmiy kengash  tuzilgan muassasada topshiriladi.

Chet tili (ingliz, fransuz yoki nemis tili) bo'yicha malakaviy imtihonlar esa, yetakchi oliy ta'lim va ilmiy-tadqiqot muassasalari tomonidan har 3-4 yilda (zarurat bo'lganda qisqaroq muddatda) ishlab chiqilgan, tasdiqlangan hamda OAK tomonidan ma'qullangan dasturlar asosida topshiriladi.